Primate thing today…..โมเดลแม่ลูกลิงกังญี่ปุ่น
อยู่ตรงไหนก็ปรับตัวตรงนั้น
ลิง ชนิดต่างๆ ถือเป็น เป็นสัตว์ที่มีถิ่นที่อยู่อันหลากหลาย ว่ากันว่าลิงกังญี่ปุ่น (Japanese macaque) ชื่อวิทยาศาสตร์ Macaca fuscata เป็นสิ่งมีชีวิตในอันดับ primate ที่อยู่ห่างจากเส้นศูนย์สูตรมากที่สุด (ถ้าไม่นับมนุษย์) แต่จริงๆแล้วก็มีการกระจายตัวอยู่ทั่วทั้งโซนเหนือจรดใต้ ใครอยู่ตรงไหนก็ปรับตัวให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ตรงนั้นไม่ว่าคนหรือสัตว์ อย่างกรณีลิงกังญี่ปุ่น มีการปรับตัวทางด้านร่างกาย เช่น การมีขนหนา 2 ชั้น เหมือนผ้าห่มอุ่นๆ และมีหางสั้นกุด เพื่อลดพื้นที่การถูกหิมะกัด ในด้านพฤติกรรม พวกที่อยู่เหนือและหนาวมากๆก็ไปแช่บ่อน้ำร้อนซะ บางพวกเรียนรู้ที่จะปั้น snow ball เขวี้ยงกันสนุกสนานและไม่นิยมที่จะต่อสู้กันเนื่องจากประหยัดพลังงาน ส่วนพวกที่อยู่ทางใต้ใกล้ทะเลก็เรียนรู้ที่จะจุ่มหัวมันกับน้ำทะเลกิน ซึ่งเกิดจากการเลีบนแบบพฤติกรรมซึ่งกันและกัน และเรียนรู้แม้กระทั่งการจับปลา
ปริศนาธรรมจากลิงญี่ปุ่น
ในญี่ปุ่นเชื่อว่าลิงคือสื่อกลางระหว่างสวรรค์กับมนุษย์
หลายคนคงจะเห็นรูปปั้นลิง 3 ตัวที่ปิดตา ปิดหู ปิดปาก เป็นปริศนาธรรมที่สื่อถึง “การไม่รับรู้โดยการมองในสิ่งที่ไม่ดี การไม่ฟังในสิ่งที่ไม่ดี และการไม่กล่าววาจาในสิ่งที่ไม่ดี” โดยปริศนาธรรมนี้มีถิ่นกำเนิดจากภาพแกะสลักไม้ที่ศาลเจ้าชินโต ชื่อศาลนิกโกโทโช เมืองนิกโก
แล้วทำไมต้องเป็นลิงด้วย? (แน่นอนว่าลิงที่แกะสลักมาต้องเลียนแบบมาจากลิงกังญี่ปุ่น) แล้วทำไมไม่เป็นสัตว์อื่นๆล่ะ ? ดร.โฆษิต ทิพย์เทียมพงษ์ แห่ง Tokyo University of Foreign Studies เขียนอธิบายไว้ว่า ในภาษาญี่ปุ่น เรียกลิงว่า ซารุ (saru) (ลิง) ไม่ดู, (ลิง) ไม่ฟัง, (ลิง) ไม่พูด หรือ มิซะรุ, คิกะซะรุ, อิวะซะรุ Mizaru, Kikazaru, Iwazaru โดยเล่นคำพ้องเสียงกับคำว่า “ซะรุ” ที่แปลว่าลิง โอ้ ! กระจ่างแล้วที่แท้เป็นลิงเพราะว่าเป็นคำพ้องเสียงในภาษาญี่ปุ่นนี่เอง !
กระโหลกลิงถือเป็นเครื่องราง
คนญี่ปุ่นโบราณเชื่อว่าการเก็บกระโหลกลิงไว้ที่บ้าน ถือเป็นเครื่องรางที่ช่วยป้องกันภัยให้สัตว์เลี้ยงได้ เราเคยได้ยินคนทางประจวบฯ บอกว่ากระโหลกลิงก็เป็น “ของดี” ถ้ามีไว้ห้อยเล้าไก่จะป้องกันกะลี้ลงไก่ น่าจะหมายถึงโรคระบาดในไก่ อหิวาต์ไก่ รึเปล่า สันนิษฐานว่า “กะลี้” มาจาก “กระลี” หรือ “กาลี” หมายถึง สิ่งไม่ดี หรือ อาจหมายถึงโรคห่าในสัตว์ก็ว่า อย่างน้อย 2 วัฒนธรรมแล้วที่เชื่อคล้ายๆกัน ผู้เขียน ไม่แน่ใจว่าในวัฒนธรรมอื่นจะมีความเชื่อเรื่องกระโหลกลิงในฐานะเครื่องรางอีกหรือไม่?